e-DNA of Environmental-DNA: een krachtig instrument voor het monitoren van (water)organismen?

eDNA staat voor environmental DNA, oftewel DNA dat niet meer gebonden is aan cellen van organismen. Via het DNA van een organisme kan je in principe nagaan tot welke soort het individu behoort. Het bekomen van een “genetische vingerafdruk” om de soort te identificeren aan de hand van een kort stukje DNA noemt men ook wel DNA barcoding.
Als een organisme sterft of gewoonweg cellen verliest (dode huid, excretie, …) komt ook het DNA in de omgeving terecht. Als je dat eDNA kan isoleren en onderwerpen aan een barcoding procedure kan je in principe nagaan welke soorten er in die omgeving voorkomen. 
Dit principe opent ongelooflijke deuren voor biodiversiteitsonderzoek. Men kan nu nagaan aan de hand van eDNA uit waterstalen welke vissen, amfibieën en andere waterbeestjes er in het water hebben gezwommen. Zonder nood aan feitelijke waarnemingen kan je in principe honderden waterlichamen screenen op de aanwezigheid van welbepaalde soorten of zelfs soortenlijsten opstellen.
Dit nieuwe veld in biodiversiteitsonderzoek evolueert enerzijds razend snel, maar blijft technisch zeer veeleisend. Hier overloop ik kort de geschiedenis van eDNA barcoding, en ga ik verder in op de huidige mogelijkheden, de beperkingen, uitdagingen en hoe we dit ook in de praktijk kunnen toepassen.