Spatially explicit migration models of pike to support river management

De status van verschillende vissoorten in ons land, waaronder ook snoek (Esox lucius) voldoet niet aan de gestelde Europese vereisten. Behalve door een matige chemische waterkwaliteit komt dit voornamelijk door een ondermaatse habitatkwaliteit door habitatdegradatie, fragmentatie en obstructie. Rivierbeheerders plannen daarom maatregelen om het habitat te beschermen, te verbeteren of opnieuw toegankelijk te maken voor migrerende vissen. Habitatgeschiktheid- en soortverspreidingsmodellen kunnen helpen om het effect van deze maatregelen te voorspellen. Deze modellen zijn vaak niet in staat rekening te houden met factoren die gerelateerd zijn aan migratie en toegankelijkheid omdat ze niet ruimtelijk expliciet en dynamisch tegelijk zijn. In dit doctoraatsonderzoek evalueerden we de toepasbaarheid voor het simuleren van snoekmigratie van twee modelleertechnieken die wel geschikt lijken: Individueel Gebaseerde Modellen (IBMs) en Cellulaire Automaten (CAs). Daarnaast onderzochten we de migratiedynamiek, het habitatgebruik en de habitatpreferentie van volwassen snoeken ter ondersteuning van het rivierbeheer. Hiervoor werden veldgegevens verzameld van snoeken in de Ijzer (West-Vlaanderen) m.b.v. radiotelemetrie. De resultaten van dit onderzoek wijzen op een goede toepasbaarheid van IBMs en moeilijkheden bij het toepassen van de CAs voor de simulatie van snoekmigratie. De analyses van de veldgegevens tonen grote individuele verschillen in gedrag en onderlijnen het belang van habitatheterogeniteit en het toegankelijk maken van bestaande geschikte habitats voor volwassen snoeken. Dit onderzoek geeft meer inzicht in het ruimtelijk expliciet simuleren van snoekmigratie en levert kennis over de ecologie van snoek met directe suggesties voor rivierbeheerders.