De synergistische impact van stikstofdepositie en hittestress op herbivore insecten: brandnetelvlinders als studie-organismen

Vlinders zijn een goed bestudeerde insectengroep die vaak gebruikt wordt als model om effecten te bestuderen van o.a. habitatverlies en -fragmentatie, vervuiling en klimaatverandering. Nu er een grote afname in verscheidene insectentaxa wereldwijd wordt waargenomen, wijst onderzoek op additieve en synergistische effecten van verscheidene milieubelastingen als potentiële oorzaak van deze ‘insecten Armageddon’. Met dit project gaat het INBO het synergistische effect van milieubelastingen analyseren, door te testen tot op welke hoogte verschillende combinaties van twee stressoren - stikstoftoename en (micro)klimatologische veranderingen (bv. hittestress) - impact hebben op vier (voorheen) algemene netelvlindersoorten. Om dit te bereiken, gaat het INBO langlopende monitoringdata van de doelsoorten analyseren langsheen een noord-zuidgradiënt in Europa, de stikstofinhoud van brandnetels uit het veld koppelen aan de omgevingsvariabelen, veld-transplantatie en mixed-effect lab experimenten uitvoeren met nakomelingen van verschillende populaties, en verscheidene proxies van larvale en adulte fitness meten. De gecombineerde experimentele en correlatieve aanpak zal ophelderen of, en tot op welke hoogte, adaptatie aan veranderende omgevingsfactoren voorkomt in de doelsoorten. Uiteindelijk zal dit onderzoek een antwoord geven op de vraag waarom deze vier soorten, ondanks het gebruik van eenzelfde waardplant, op een andere manier worden getroffen door een combinatie van global change stressoren.